ช่วงที่ผ่านมา ชีวิตฉันเริ่มรวน รู้สึกได้เลยว่าเสียสมดุล ใจไม่สงบปลอดโปร่งแต่ค่อนข้างจะสับสนอลหม่านไปหมด
เดิมทีฉันก็รู้สึกว่าตัวเองเป็นคนที่ฟุ้งซ่านง่ายอยู่แล้ว ความคิดชอบแล่นกระโดดไปทางโน้นทีทางนี้ที ยิ่งมามีลูกก็ยิ่งแล้วใหญ่ เพราะใจจะคอยผวาตามลูกอยู่ร่ำไปไม่ค่อยจะกลับมามีสติอยู่กับเนื้อกับตัว
ฉันจึงตัดสินใจว่า เอาล่ะ ได้เวลาทบทวนตัวเองและจัดระเบียบชีวิตใหม่กันเสียที ว่าตอนนี้เรากำลังอยู่จุดไหนและกำลังจะไปที่ไหน
แต่ก่อนจะมาทบทวนตัวเอง คงต้องขอเรียกพลังความสงบที่หนีจากไปแสนนานกลับมาเสียก่อน
จะทำยังไงดีล่ะ จะเริ่มจัดตารางเวลาให้ชัดเจนดีไหม บางทีน่าจะกลับไปเรียนโยคะดีกว่า เอ..หรือจะลองอโรมาเธอราพีปรับสมดุลดี หรือบางทีอาจจะเกิดจากการที่ฉันรับสารพิษเยอะเกินไป ควรจะต้องกินคลีนอย่างจริงจังดูสักทีไหม?
ทุกครั้งที่ฉันรู้สึกว่าชีวิตชักเริ่มเยอะเกินไป ฉันมักจะกลับไปหาหลักการของนิกายเซน
จะมีอะไรที่ดูเป็นขั้วตรงข้ามของความวุ่นวายในชีวิตได้เท่าวิถีเซนล่ะ ต้นตำรับของสโลแกน “Less is more” และ “Simple is the best”
หลักการหนึ่งที่สำคัญของเซน คือการ “ตั้งข้อจำกัด”
ดูจากการออกแบบสไตล์มินิมอลซึ่งก็ได้รับอิทธิพลมาจากเซน จะเห็นว่ามีความเรียบง่าย จำกัดสีหรือรูปแบบให้เหลือแค่ไม่เกิน2-3อย่างเท่านั้น
การจำกัดนี้จะตัดทอนสิ่งที่ไม่สำคัญออกไปให้มากที่สุด คงเหลือไว้แต่สิ่งสำคัญที่ต้องการจะสื่อ ทำให้ปรากฏออกมาสู่สายตาอย่างโดดเด่นและทรงพลัง
บางครั้งฉันเคยได้ยินคนชอบพูดกันว่า “อย่าจำกัดตัวเองเลย”
แต่ความหมายในลักษณะนั้นคงอยากจะสื่อว่า “อย่าประเมินศักยภาพตัวเองต่ำเกินไป” เสียมากกว่า
การจำกัดชีวิตตัวเองแบบเซน ในที่นี้หมายถึงเราจะต้องเลือกตั้งกฎเพียงไม่กี่อย่าง แต่มีความสำคัญที่สุดขึ้นมาให้กับการดำเนินชีวิต
ถึงเราจะใช้ชีวิตอย่างยืดหยุ่น เต็มไปด้วยอิสรภาพและความคิดสร้างสรรค์สักเพียงใด แต่เราก็ต้องมีขอบเขตบางอย่างเป็นหลักยึดสำคัญไว้ในใจ
ในทางจิตวิทยา การตั้งข้อจำกัดอย่างเหมาะสม ไม่ได้ทำให้คนเราเกิดความเครียด
แต่ตรงกันข้าม การมีเส้นแบ่งที่ชัดเจนนั้นกลับทำให้รู้สึกว่ามีความปลอดภัยและสบายใจเสียด้วยซ้ำ เราจะมีทิศทางในการดำเนินชีวิต รู้แน่ชัดว่าอะไรบ้างที่ทำได้หรือทำไม่ได้ และอะไรที่เราควรจะต้องทำในขณะนี้
ในเด็กก็เช่นกัน การตั้งข้อจำกัดเป็นกรอบวินัยอย่างกว้างๆแต่แข็งแรงเอาไว้ ถือเป็นสิ่งที่สำคัญมากต่อการเจริญเติบโตงอกงามของเด็กเลยทีเดียว
ว่าแต่อะไรล่ะที่เป็นสิ่งที่สำคัญที่สุดจริงๆในชีวิตที่เราควรจะตั้งข้อจำกัดขึ้นมาไม่ให้ฝ่าฝืน?
เมื่อฉันใช้เวลานั่งขบคิดไตร่ตรองสักพัก ฉันก็เกิดคำตอบแวบขึ้นมาในใจ
คำตอบนั้นได้มาจากทางศาสนาพุทธ รากเหง้าของนิกายเซนนั่นเอง…ข้อจำกัดที่สำคัญที่สุดสำหรับชีวิตของฆราวาสอย่างเรา ที่แท้ก็ได้ถูกกลั่นกรองออกมาแล้ว เป็น “ศีลห้า”
- เราจะไม่ฆ่าหรือทำร้ายร่างกายใคร รวมถึงห้ามตีลูกด้วย:)
- เราจะไม่ขโมยของรวมถึงอย่าทำผิดกฎหมายลิขสิทธิ์
- เราจะไม่ประพฤติผิดในกาม ห้ามนอกใจ ห้ามเป็นชู้เป็นกิ๊ก ถึงจะมีหรือไม่มีโอกาสก็ตาม
- เราจะไม่พูดโกหก พูดส่อเสียดกระแนะกระแหนชาวบ้าน พูดนินทาว่าร้าย เจตนาใส่ไฟยุแยงผู้อื่น ห้ามพูดหยาบคายรวมถึงเพ้อเจ้อด้วย (ข้อนี้ยากที่สุดสำหรับฉันเลย ตอนเช้าขับรถเจอถูกปาดเข้าสักคันก็เริ่มมีตัวเงินตัวทองออกมาเดินเล่นกันแล้ว แถมชอบพูดมากอีก)
- เราจะไม่ดื่มสุรายาเมาหรือใช้สารเสพติดทั้งหลาย(กาแฟไม่น่าเกี่ยวนะ)
ลองคิดดูว่าถ้าเราสามารถปฏิบัติตนอยู่ในข้อจำกัดทั้งห้าข้อนี้จนครบ ชีวิตเราก็คงจะเกิดปัญหาน้อยลงมาก
…ใช่ บางคนคงจะมองว่าชีวิตน่าเบื่อขาดสีสัน
แต่ถ้าแลกมาด้วยความรู้สึกสงบสุขปลอดภัยอยู่ในหัวใจ มันคงจะคุ้มค่า…
ดังนั้น ก่อนจะเริ่มคิดเรื่องการฝึกบริหารเวลา การกลับมาเรียนโยคะ การทำอโรมาเธอราพี การกินอาหารคลีน…
ฉันจึงตั้งใจว่าจะรักษาศีลห้าให้ดีจริงๆเสียก่อน จะคอยเตือนตัวเองทุกเช้า ทันทีที่ตื่นนอน